İran’da ekonomik kriz, ABD ambargosu ile derinleÅŸiyor. Molla rejiminin askeri harcamaları ve yaÄŸmacı doÄŸası, ABD’nin ambargosuyla birleÅŸince yine hali hazırda yoksul İran emekçileri derin bir sefalete sürüklendi. İran’da saÄŸlık, maden, belediye, ÅŸeker fabrikası, otomotiv gibi pek çok alanda emekçiler aylardır maaÅŸ alamıyor ve kelimenin tam anlamıyla ekmeÄŸe muhtaç hale gelmiÅŸ durumdalar. GeçtiÄŸimiz hafta İran’da Fay Hatları DerinleÅŸiyor yazısında Ghader Anari , yoksulluk nedeniyle ailelerin diÄŸer ailelerle birlikte ortak ev kiraladıklarını hatta gecelik olarak kiralanan çatı ve teraslarda kalmak zorunda olduklarını yazmıştı.Â
Tek bir günde bile ülkede aynı anda irili ufaklı eylemlerin gerçekleÅŸtiÄŸi İran’da toplumsal dinamikler, emek merkezli ve rejim karşıtı fay hattını güçlendiriyor. Haft Tappeh işçilerinin ikinci dalga grevi sürerken ülkenin dört bir yanında yoksulluk karşıtı gündemi güçlendiren itirazlar rejime yöneliyor.
Bu derin yoksullaşmanın bir ayağı ödenmeyen maaşlar. Son bir haftada gerçekleştirdiği eylemleri derledik:
Haft Tappeh’te Grev ve Eylemler Sürüyor
5 bin Haft Tappeh işçisi bu hafta da, eylem ve grevlerine devam ederek ülke gündeminde önemli bir yer tuttu. Â
Haft Tappeh işçilerinin uzun süreli mücadelesinin bir sonucu olarak fabrika müdürünün yolsuzluk yargılaması bu hafta içinde baÅŸladı.Â

Öncü işçilerden Yusuf Bahmani, müdürünün yargılamasında salonda söz isteyerek mahkemeye müdahil oldu ve bir konuşma gerçekleştirdi. Yusuf Bahmani şu sözlerle tüm basın önünde etkileyici konuşmasını gerçekleştirdi:
 “ ben binlerce kilometre öteden yol parasını birer lira toplayarak, zor koÅŸullar altında buraya geldim. Haft Tappeh ÅŸirketi özelleÅŸtiriliyor. Ve buna sebep de bu yolsuzluk gösteriliyor. Bu ikisi de bize felaketten baÅŸka bir ÅŸey getirmedi. Biz işçilerin evine ekmek götürecek, bebeÄŸine mama alacak paramız bile yok. Biz işçiler hakkımız olanı istiyoruz. Biz işçiler, greve çıktığımız için hapse atılıyoruz. ArkadaÅŸlarımıza cezalar verildi. Ama o kadar yolsuzluÄŸa raÄŸmen fabrika müdürü burada, mahkeme salonunda takım elbiseyle oturuyor. Bu yargılama süreci işçilerin mücadelesi sonunda gerçekleÅŸiyor. 4 yıldır fabrikayı ne doÄŸru düzgün iÅŸletiyorlar ne de maaÅŸ veriyorlar. Haft Tappeh büyük bir ÅŸirketti, herkesin çalışmak istediÄŸi bir yerdi . istediÄŸimiz ÅŸirketin bu adamların elinden alınması, maaÅŸlarımızın ve sigortamızın ödenmesi. İşçilerin hasta ve bakmak zorunda olduÄŸu insanlar var.”
Yine Hafta içinde işçiler, Sush kent merkezinde “Hamaney’e ölüm” sloganlarıyla kitlesel bir yürüyüş gerçekleÅŸtirdiler.Â
OrtadoÄŸu’nun en önemli işçi sınıfı mücadelesini sürdüren Haft Tappeh Åžeker Kamışı Fabrikası işçilerinin mücadele dalgasının detaylarını buradan okuyabilirsiniz.
Belediye İşçileri:

İran’ın pek çok belediyesinde taÅŸeron işçi olarak çalışan işçiler maaÅŸlarını aylardır alamıyor. Bandar Lengeh belediyesi işçileri 5, Bushehr belediyesi işçileri 4 aydır maaÅŸ alamadıkları; Kut Abdullah belediye çevre temizlik işçileri yıl başından beri ödenmeyen ücretler için eylemdeler. Bushehr ve Bandar işçileri bu hafta belediye binaları önünde eylem gerçekleÅŸtirerek maaÅŸlarını istedi.Â
Kut Abdullah işçilerinden beÅŸi, Mayıs ayında gerçekleÅŸtirdikleri eylemlerden sonra “kamu düzenini bozmak” nedeniyle tutuklanmıştı.
Bushehr işçileri grev ve yürüyüşlerinde şöyle seslendi: “Ne kadar … ne kadar daha sürecek…? Åžirket sahibi birkaç yüz milyon deÄŸerinde bir araba ile geliyor. Kızı için otuz milyon kırk milyon hediye alacak. Bütün bu işçiler aç. O zaman bırakalım ÅŸehir pislik içinde kalsın”
Bandar Lengeh Belediyesinden 320 işçi çalışanları aylarca maaş ve sigorta primlerinin ödenmemesini sokağa çıkarak protesto etti.

Petrol işçileri Eylemde
İran’ın en kilit sektörlerinden olan petrol sektöründe de ödenmeyen maaÅŸlar nedeniyle 29-30 Haziran tarihlerinde iki gün süreyle işçiler Petrol Bakanlığı önünde sessiz miting gerçekleÅŸtirdiler. SözleÅŸmeli ve taÅŸeron işçi emeÄŸinin yoÄŸun olarak kullanıldığı sektörde yüksek sömürü oranı ve güvencesiz çalışma koÅŸulları çok yaygın. İşçiler, düşük ücretler, güvencesizlik, ödenmeyen maaÅŸlar, sosyal kesintiler gibi nedenlerle eylemlerini sürdürüyor.Â
Eylemden görüntüler:
Enerji İşçileri Güvenceli Çalışma İstiyor:
Kirmanşah ve Ilam illerinden bir grup yüksek gerilim trafo merkezi işletmesi işçileri, tam zamanlı çalışma sözleşmesi ile çalışmak ve güvenceli çalışma talep etmek içi Kirmanşah Bölgesel Elektrik Kurumu önünde bir protesto mitingi düzenledi.

Kumaş Fabrikası işçileri
30 Temmuz Pazartesi , Rasht İran Poplin Fabrikası işçileri, 70 gündür maaÅŸlarının ödenmemesi nedeniyle ÅŸirket binasına yürüyerek maaÅŸlarını ve sigortalarının yatırılmasını talep etti.Â

HemÅŸireler GüvencesizliÄŸe ve Pandemide Kötü Çalışma KoÅŸullarına İtiraz EdiyorÂ
29 Haziran Pazartesi, Gilan eyaletindeki bazı hemÅŸireler, Gilan Tıp Bilimleri Üniversitesi yetkililerinin kamuda sözleÅŸmesiz çalıştırılan ve kendilerine verilen sözleÅŸmeli istihdam sözlerinin tutulmamasını protesto etmek için Rasht’ın HemÅŸirelik Caddesi’nde bir araya geldi ve bir eylem gerçekleÅŸtirdi.

Meşhet eyaletindeki hemşireler ise koronavirüsün çok sert şekilde vurmasının ardından korumasız ve sağlıksız koşullarda, yetersiz sayıda personelle çalışmaya itiraz etmek üzere Adliye önünde eyleme geçtiler. Çok uzun süreler çalışmak zorunda kalan hemşireler çalışma saatlerinin düşürülmesini ve kişisel koruma ekipmanlarının sağlanmasını istiyor. İran devleti resmi bir veri paylaşmasa da koronavirüs nedeniyle çok sayıda hemşire ve doktorun yaşamını yitirdiği biliniyor. Polisin cop ve elektrikli copla saldırdığı eylemde bir hemşire yaralanırken 10 hemşire gözaltına alındı. Gözaltına alınanlar aynı gün içinde serbest bırakıldı.

Telekomünikasyon Emeklileri Eylemde:
30 Haziran salı günü Tahran’da İletiÅŸim Bakanlığı önünde (Shahid Ghandi Konferans Merkezi) ülke genelinde büyük bir telekomünikasyon emeklileri toplanarak emeklilik maaÅŸlarının düşüklüğünü ve sosyal hak kayıplarını protesto etti.Â
Kadınlar Mollalara Karşı
Bu hafta içinde iki genç kadının bisiklet kullanmasını mollalar basında “insanları tahrik etmeyin” diyerek diline doladı. Kadınların bisiklet sürmesini hedef gösteren mollalara karşı kadınlar sırtlarına “Sadece bisiklet sürüyorum, lütfen tahrik olmayın” ÅŸeklinde dövizler asarak kent merkezlerinde bisiklet sürdü. Kadın düşmanı İran molla rejiminin bu saldırısına karşı kadınlar ses çıkarmaya devam ediyor.














