Türk Telekom’dan kredi alacağını tahsil edemeyen bankalar Özel Amaçlı Kurum (SPV) sistemiyle ÅŸirketin çoÄŸunluk hissesini devralıyor. Akbank, Garanti ve Ä°ÅŸ Bankası, Türk Telekom’un %55 ile en büyük hisse sahibi olan Ojer Telecom hissesini devralmak için Rekabet Kurumu’na baÅŸvurdu.
Lübnanlı Hariri ailesine ait Dubai merkezli Saudi Oger’e baÄŸlı olan Ojer Telecom (OtaÅŸ) çatısı altındaki Türk Telekom ‘a 4,75 milyar dolar kredi saÄŸlayan bankaların ÅŸirketi devralmak için SPV (“Special Purpose Vehicle”: “Özel Amaçlı Kurum”) kurma sürecinde son aÅŸamaya gelindi.
Mayıs ayında Türk Telekom’un, bankalardan aldığı kredileri ödeyemediÄŸi gündeme gelmiÅŸti ve alacaklı bankaların Türk Telekom’un yönetimini üstleneceÄŸi haberleri duyulmuÅŸtu. Yani üç banka, borçlarına karşılık Türk Telekom’un yarısını istiyor.Â
Telekom Borca Battı
Ä°stifa ederek S. Arabistan’a giden Lübnan BaÅŸbakanı Saad Hariri aynı zamanda Türk Telekom’un da patronu. Suudi Telekom Åžirketi’yle (STC) ortak olduÄŸu Oger Telecom, 2005 yılında Türk Telekom’un yüzde 55’ini satın almıştı. Satın alma Oger Telecom’un Türkiye’de kurduÄŸu Ojer Telekomünikasyon AÅž (OTAÅž) adlı ÅŸirket üzerinden yapılmıştı.
OTAŞ, Türk Telekom’u satın almak için bankalardan kullandığı kredinin yeniden finansmanı için 2013’te aldığı 4.75 milyar dolar kredinin taksidini son olarak 2017’nin eylül ayında üçüncü kez ödeyemedi.
Bankalar krediyi yeniden yapılandırma müzakerelerinde teminat hisselere karşılık şirketi devralmayı değerlendiriyorlardı.
Özelleştirme Batırdı
Türk Telekom’u satın alan Suudiler aslında kendi hisselerini 21 yıllığına iÅŸletme hakkı devri ile kiralamış oluyorlar. Yani, 2026 yılında Türk Telekom’un tüm yatırım ve gayrımenkulleri ile birlikte devlete devredilmesi gerekiyordu. ÖzelleÅŸtirme ile ülkenin en çok kar eden ÅŸirketlerinden biri olan Türk Telekom’u borca batırmış oldular. Åžirket, kredi ile alırken ödediÄŸi paranın çok üstünde bir zarar vermiÅŸ oluyorlar. KalitesizleÅŸtirilen hizmet ve kapıya dayanan banka borçları, 21 yıl sonra geri verilmesi gereken hisseleri bankaların eline düşürmüş oldu. Hükümet, Türk Telekom’u özelleÅŸtirmesinin hemen ardından Kurumlar Vergisi oranlarını yüzde 30’dan yüzde 20’ye çekerek ÅŸirkete büyük bir vergi kıyağı çekmiÅŸti.Åžimdi ise Oger, 580 milyon dolar vadesi geçmiÅŸ borcunu ödemiyor.Â
Bugün 580 milyon dolar kredi borcunu ödeyemeyen Oger Grubu, Telekom’daki yüzde 55’lik hissesi karşılığında 10 yılda 5.7 milyar dolar kâr payı kazandı. 10 yılda 5.7 milyar temettü kazandı ama Telekom hissesini rehin bırakarak aldığın kredi borcunu ödemiyor.Â
Türk Telekom 6,550 milyar dolara satılmıştı. OtaÅŸ’a kredi saÄŸlayan 29 yerli ve yabancı bankalar arasında Akbank’ın 1,7 milyar dolar, Garanti Bankası’nın 1 milyar dolar, Ä°ÅŸ Bankası’nın 500 milyon dolar alacağı bulunuyor. Kredi verenler arasında BNP Paribas ve Deutsche Bank da bulunuyor.Â
290 milyon dolarlık taksitler 2 yıldır ödenmeyince toplam 29 banka, Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı ile masaya oturdu. Bu bankalar arasında Telekom’a 1.5 milyar kredi veren Akbank, 1 milyar dolar veren Garanti Bankası, 500 milyon dolar kredi veren İş Bankası ve diğer 26 banka bulunuyor. Bankalar, Telekom yönetiminde söz sahibi olacaklar. Ancak, şirketin faaliyetlerinin bu değişimden etkilenmemesi için Telekom yerine Otaş’ın hisselerinin bankalara geçirilmesine karar verildi.
Türk Telekom’un yüzde 55’i OGER Telekom’a, yüzde 25’i Hazine MüsteÅŸarlığına, yüzde 15 hissesi halka açılan Telekom’un yüzde 5’i ise ErdoÄŸan’a baÄŸlanan Varlık Fonuna ait.Â
