Patronlara Teşvik, Halka Sefalet!
Ekonomik krizin giderek derinleştiği, asgari ücretin enflasyon karşısında günden güne eridiği, emekçi halkın açlığa, yoksulluğa ve sefalete mahkum edildiği günlerde AKP iktidarı, teşvik adı altında sermayeye ve patronlara kıyak geçmeye devam ediyor.
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın 2022 Aralık dönemine dair düzenlediği “Yatırım Teşvik Belgeleri”, teşvikten yararlanan şirketlerin listesiyle birlikte Resmi Gazete’de yayımlandı. Resmi Gazete’de yayımlanan belgeye göre, imalat, enerji, tarım, madencilik ve başkaca kollarda faaliyet gösteren 2062 şirkete toplam 84 Milyar 692 Milyon 460 Bin 964 Türk Lirası değerinde teşvik düzenlendi.
Teşviklerin tutar olarak önemli bir kısmını “KDV İstisnası” oluşturdu. KDV İstisnası, şirketlerin vergi ödememesi anlamına geliyor. Gümrük Vergisi İstisnası, Sigorta Primi İşveren Hissesi İstisnası, Faiz Desteği gibi pek çok başlıkta AKP iktidarı, patronlara ve sermayeye desteğini bir kez daha gösterdi. Teşvikten yararlananlar arasında Coca Cola A.Ş., Borusan Lojistik A.Ş. gibi şirketlerin yanı sıra şahıs şirketleri ve Malatya Büyükşehir Belediyesi, Bayındır Belediyesi gibi kamu kurumları da yer alıyor.
İktidara yakın haber siteleri yayınlanan belgeleri “Yatırımlara Dev Teşvik!” manşetiyle duyururken patronlar arasında ise kimin daha çok teşvik aldığı yarışma konusu oldu.
Ocak-Aralık 2022 döneminde 13 bin 653 yatırım teşvik belgesi düzenlenirken bu sayı 2021 yılında 12 bin 635’ti. AKP iktidarının geçen yıla oranla hem teşvik belge sayısını hem de teşvik miktarını arttırdığı görülüyor.
Krizin derinleştiği dönemde, iktidarın patronlara ve sermayeye desteğini yükseltmesi seçim ve sonraki süreç açısından önemli bir durum olarak görülebilir. Nitekim Mart 2022’de kurulan İşsizlik Sigortası Fonu ise AKP’nin patronlara geçtiği kıyağın bir başka boyutu. İşsizlik Sigortası Fonu’ndan patronlara aktarılan tutar, aşağıdaki grafikte görüleceği üzere işsiz kalan işçilere ödenen tutarın çok üstünde.
İşçiler için olası işsizlik durumunda destek olabilmesi amacıyla kurulan İşsizlik Sigorta Fonu, fonda bulunan tutarın büyük kısmının patronlara “yatırım desteği” adı altında aktarılmasıyla gündemdeki yerini koruyor.
Krizin etkisiyle yoksulluk boyut atlarken, AKP’nin buna çözüm bulmak yerine patronları önceleyen bir çizgi izleyeceği şüphe götürmüyor. Ocak ayında verilen zamma rağmen asgari ücret daha şimdiden açlık sınırının altına düşerken, patronlar türlü adlarla teşviklere boğuluyor. Yoksul emekçilerin buna karşı sesini yükselterek sermayedarlara teşvik yerine servet vergisi getirilmesi konusunda mücadeleyi büyütmesi gerekiyor.