Serkan Üstün

Mısır’da tüm gözler 30 Haziran’da yapılacak gösterilere çevrilmiş durumda.  Mısırlı muhalifler aylardır İhvan’ın lideri Cumhurbaşkanı Mursi’ye istifa çağrıları yapılıyor.

Muhammed Mursi’nin seçilmesinin 1. Yılında muhalifler, Tahrir merkezli büyük protestolara hazırlanıyor. Aynı şekilde İhvan taraftarlarının da gösterilere hazırlandığı biliniyor.

Eşitli yerlerde protestolar başlamış durumda. Şimdiden bazı Müslüman Kardeşler (MK) ofislerinin yakıldığı bildiriliyor. Tahrir’de de eylemciler bir araya gelmiş durumda. Ülkenin çeşitli yerlerinde de 5 kişinin gösteriler sırasında hayatını kaybettiği iddia ediliyor.

Mursi bu protestolardan önce bir ulusa sesleniş konuşması gerçekleştirdi. Konuşmasında uzlaşı ve diyalog çağrısı yapan Mursi şunları söyledi:

“Demokrasi şeffaf seçimlerin sonuçlarına şaibeli yaklaşmak mıdır? Yakında parlamento seçimleri olacak, hükümet hoşunuza gitmiyorsa, seçime katılıp hükümeti kurun. Demokrasi sandıktan geçer. Elimizi uzatıyoruz, ulusal diyalog için hazırız. Her kesimin yer aldığı yüksek ulusal diyalog komisyonu oluşturulması çağrısı yapıyorum.Tüm partiler ve siyasiler, yarın davetlimdir. Birlikte oturup görüşelim, anayasayla ilgili tekliflerini sunsunlar. Bütün siyasi partileri, anayasa komisyonu kurmaya davet ediyorum. Komisyonun uzlaşarak aldığı kararları uygulayacağım”

Ancak Tayyip Erdoğan’ın sandık çağrıları Türkiyeli muhalifleri nasıl tatmin etmiyorsa, Mursi’nin de aynı yönde çağrıları Mısırlı direnişçileri tatmin etmedi. Büyük gösterilerin hazırlıkları hala devam ediyor.

Mursi istifa etmek yerine bu tarz çağrılar yapıyor ve Mısır’daki sorunların çözümleri için çeşitli vaatlerde bulunuyor. Ancak Mursi bir yıldır iktidarda. Mursi’ye yönelik öfkenin arkasında yatan esas sebep 2011 Ocak devriminden ve Mursi iktidarından sonra halkın beklentilerinin karşılanmamış olması. Mısır ekonomisi şu an bitik durumda. İşsizlik oranları çok yüksek seviyelerde seyrediyor. En önemlisi, hayat pahalığı ve enflasyon, insanların hayatta kalması için büyük çaba sarf etmesine neden oluyor.

Mursi karşıtlığının esas olarak devrimden beklentilerin karşılanamaması yönünde olduğunu söylemek gerekiyor. Mısır Kamuoyu Araştırma Merkezi (Baseera), devlet başkanını destekleyenlerin oranının, Mursi’nin ilk 100 günün sonunda yüzde 78 iken, yeni araştırmaya göre yüzde 32’ye düştüğünü gösteriyor (Kaynak: Mursi’nin birinci yılında Mısır ‘kutuplaşıyor’ – Ahmed Mahir, BBC Türkçe). Mısır’daki kutuplaşmad laik, anti-laik kutuplaşmasının esas meselede belirleyici olmadığını da bu karşıtlık eksenine bakarak söyleyebiliriz. Yukarıdaki istatistikten de anlaşılacağı gibi devrimden sonra Mısır’da Müslüman Kardeşler iktidarından medet uman, onu çözüm olarak ya da Mübarek rejiminden sonra ehven-i şer olarak gören kitleler, bugün Mursi iktidarına karşı çok net bir karşıtlık sergiliyor.

30 Haziran’daki olayların büyüklüğü 2011 Ocağını anımsatabilir. İhvan yandaşlarının da sokağa inebileceğini düşünürsek olay farklı bir boyuta da taşınabilir. Ancak rejimin istikrarsızlığı gözönünde bulundurursak Mursi’nin gitme ihtimali kuvvetli bir seçenek olarak karşımızda duruyor. Mursi’nin alternatifleri içinse bir belirsizlik olduğunu söylemek mümkün. Çeşitli siyasi figürler ön plana çıksa da bu noktada bir askeri darbe ihtimali de dillendirilen seçenekler arasında.