İran'da Sınırdaki Hamallar Polis Tarafından Öldürüldü!
İran’ın Kürdistan bölgesindeki Baneh kentinde geçtiğimiz hafta, sınırda kaçakçılık yapan 2 hamal, İran rejiminin silahlı güçleri tarafından katledildi. İran-Irak sınırında, yasa dışı şirketler tarafından kaçak olarak çalıştırılan ve sürekli olarak İran polisinin saldırısına uğrayan hamal işçilerden (kûlber’ler) 40’ı, son 1 yıl içinde polis kurşunlarıyla öldürüldü.
İran’da Irak sınırındaki Kürt kentlerindeki yoksulların binlercesi, yasadışı ticaret yapan şirketler tarafından kaçak olarak, sınır ötesi hamallık yaptırılarak çalıştırılıyor. Yaşları 10 ile 80 arasında çalışan ve Farsça’da adlarına “kûlber” denilen hamallar, çocukluktan yaşlanana kadar -eğer polis tarafından katledilmezlerse- bu işi yapıyorlar. Aralarında çocuklar da var kadınlar da… Hatta üniversite bitirip iş bulamayan çok sayıda genç de bu işi yapıyor.
Hayatlarını kazanmak için kaçakçılık yapmak zorunda kalan kûlber’ler, bu işi kendileri için değil, her yıl sınırdaki ticaretten milyar dolarlar kazanan yasadışı şirketler için yapıyorlar. Haliyle hiçbir yasal düzlemleri ve hakları olmayan binlerce kûlber, gerçek anlamda köle gibi çalıştırılıyorlar. Sınırdan geçirdikleri malları ise at ya da katır gibi hayvanlarla değil, çoğunlukla sırtlarında taşıyorlar.
Irak’tan İran’a ve aynı şekilde İran’dan Irak’a kaçak sokulan mallar, Avrupa’dan getiriliyor. Gümrük masraflarından kurtulmak isteyen patronlar yasadışı şirketler kurarak, sınırdaki yoksullar üzerinden milyar dolarlar kazanıyor. Kulbêr’ler her iki ülkeye de mal taşıyarak buradaki şirketlere teslim ediyorlar. Yani sömürü çarkları hem İranlı hem de Iraklı zenginlerin lehine çalışıyor.
Kûlber’ler her gün iki büyük tehlikeyle karşı karşıya. Birincisi, yollarda dağlık ve sulak bölgelerdeki doğal riskler. Çok sayıda kaza ve yaralanma olayı oluyor. İkinci ve daha büyük tehlike ise İran polisi. Irak tarafı biraz daha rahat olsa da, sınırın İran tarafında polis kulbêrlere neredeyse her gün ateş açıyor.
Son 1 yıl içinde İran polisinin açtığı ateş sonucu 40 kûlber hayatını kaybederken, 30’u yaralandı.
Son katliam ise geçtiğimiz hafta Baneh kentinde oldu. Polis ateş açtı ve 2 kûlber’i katletti. Olayın ardından kentte bir nevi grev başladı ve işçiler çalışmadı, esnaf ise kepenk kapattı. Kalabalık protesto gösterileri oldu. Bir grup öğrenci ise sırtında dev bir ekmek taşıyan bir kûlber’i canlandıran bir tiyatro gösterimi ile işçilerin sorunlarına dikkat çekti. İran Kürdistanı’nın merkez kenti olan Senendec (Sanandaj) kentinde de protesto ve kepenk kapatma eylemleri yapıldı.
Türkiye’de de 28 Aralık 2011’de sınırda kaçakçılık yapan Roboski’li köylüler, asker tarafından bombalanmış ve 34’ü katledilmişti. Yoksulların ve emekçilerin her yerde sıkıntıları ortak. Ortadoğu’lu emekçiler olarak mücadeleyi de aynı şekilde birlikte örgütlemek zorundayız.